Sigmoidoskopia to badanie, które pozwala uwidocznić śluzówkę odbytnicy i końcowego odcinka jelita grubego. Sigmoidoskopia jest wykonywana jako badanie w celu diagnostyki takich objawów jak biegunka, krwawienie, zapalenie jelita, zmiana rytmu i typu wypróżnień, zmiana koloru i konsystencji stolca. Sigmoidoskopia jest również stosowana jako badanie profilaktyczne w rodzinach z rodzinnym występowaniem raka jelita grubego.
Przed badaniem odbytnica i końcowy odcinek jelita grubego musi zostać całkowicie oczyszczone ze stolca. Do przygotowania wystarczające jest wykonanie 1 lub 2 lewatyw przed badaniem. Jeżeli jelito nie jest odpowiednio przygotowane badanie może być niemożliwe do wykonania.
Podczas badania pacjent pozostaje świadomy. Badanie jest zwykle dobrze tolerowane i powoduje jedynie niewielki dyskomfort. Ściana wewnętrzna jelita posiada skąpe unerwienie dlatego też pacjenci nie czują ruchów instrumentu wewnątrz jelita. Badanie wykonywane jest w pozycji leżącej na plecach. Bardzo uważnie oglądana jest śluzówka jelita grubego.
Jeżeli podczas badania lekarz zauważa miejsce podejrzane, wykonuje biopsję zmiany i przesyła preparat do badania histopatologicznego. Lekarz może w takim przypadku zlecić wykonanie kolonoskopii, która pozwala ocenić całe jelito grube.